Malulen emeklilik, engelli hakkıyla emeklilik uygulamasıyla karıştırılan bir konudur. Uygulamada ve kanunlarda birbirine yakınlığı nedeniyle iki kavram sıklıkla karıştırılır. Malulen emeklilik, bir sigortalının çalıştığı süre içerisinde karşılaştığı bir iş kazası ya da çeşitli hastalıklar nedeniyle, en az % 60 düzeyinde işgücü kaybı yaşaması halinde kullanabileceği bir haktır. % 60 işgücü kaybı oluşturan bir iş kazası ya da hastalık nedeniyle çalışamaz duruma gelen kişilerin, en az 1.800 gün prim ödemiş olması ve 10 yıl sigortalılık süresinin olması da gereklidir. Bunun yanında eğer % 60 ve üzerinde iş gücü kaybı yaşandıysa, 1.800 günlük primin ödenmiş olması şartı aranırken, eğer başkasının bakımına muhtaç durumdaysa, 10 yıllık sigortalılık süresi şartı aranmaz. Bu koşulları taşıyan herkes, SGK Müdürlüklerine başvurarak Malulen Emeklilik hakkı kazanabilirler.
Malulen Emeklilik ile Engelli Hakkıyla Emeklilik Arasında ki Farklar
Malulen emekli olabilmenin ön koşulu olan % 60 iş gücü kaybına uğramış biri, aynı zamanda en az % 40 engelli olarak kabul edilir. Ancak % 40 engeli bulunan bir kişi, engeline göre % 60 iş gücü kaybına uğramış olmayabilir. Bu durum Malulen emeklilik koşulları ile engelli hakkıyla emeklilik koşulları arasında farklılıklar oluşmasına neden olur. Bazı hastalıklar nedeniyle % 60 iş gücü kaybı yaşayan bir kişinin engellilik durumu % 40 düzeyinde olabilirken, uzuv kaybı, görme yetisinin kaybı ve benzeri sağlık sorunları nedeniyle engellilik oranı çok yükselebilirken, iş gücü kaybı % 60 düzeyinde kalabilir.
Bu durumdaki kişilerin hak kaybı yaşamaması ve kanunun tanıdığı hakların en yükseğinden faydalanabilmesi için, malulen emeklilikle engelli hakkıyla emeklilik koşulları farklılıklar taşır. Malulen emekli olabilmek için gerekli ön şart olan % 60 iş gücü kaybı dışındaki diğer önemli koşul, en az 1.800 günlük pirimin ödenmiş olmasıdır. 1.800 gün prim ödememişse, malulen emekli olunamaz. Dolayısıyla bu kişilere tanınan haklardan bir diğeri, herhangi bir borçlanma yoluyla 1.800 günlük primin doldurulması söz konusu olduğunda, borçlanma hakkıdır. Bu borçlanma esnaflar için geriye yönelik ödeme ya da Askerlik Borçlanması gibi borçlanma hakları yoluyla yapılabilir.
Yorumlar