Milyonlarca çalışanın hayali olan emeklilik konusunda SGK en büyük otoritelerden birisi. Bu nedenle de emekli olmayı iple çeken ve bunun hayalini kuran milyonlarca çalışan bu konudaki düzenlemeleri ve yenilikleri de yakından takip ediyor. Özellikle emeklilik yaşının yükseltilmesinin ardından birçok kişi erken emeklilik koşullarına sahip olup olmadığını merak ediyor. Erken emeklilik konusunda ise SGK’nın önemli bir açıklaması daha var. Bazı meslek alanlarında çalışan kişilerin prim gün sayıları diğer çalışanlara göre daha farklı şekilde hesaplandığından dolayı bu kişiler daha erken emekli olmaya hak kazanıyor. İşte sizi emekliliğe beklediğinizden daha erken kavuşturacak olan meslekler!
Yıpranma Payı
Her meslek ve işin kendisine göre bir zorluğu olsa da bazı meslekler var ki, onları icra edenler zihinsel ve bedensel anlamda daha fazla bir yıpranmaya maruz kalabiliyor. Bu nedenle de bu meslek grubunda çalışan kişilerin hakları diğer meslek gruplarında çalışan kişilerden farklılıklar gösterir. Bu farklılığın başında da “Yıpranma payı” gelir. Söz konusu zor meslekleri icra edenler kamuoyunda “Yıpranma Payı” olarak bilinen bir hak sayesinde daha erken sürelerde emekli olurlar. Bu hak, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile belirlenir ve “İtibari Hizmet Süresi” kapsamında yer alır. İşçiler için yıpranma payı, işçiye eklenen prim gün sayısının yarısı kadar süre, işçinin emekli olabilmesi için gerekli olan yaştan düşülür. Fakat işçinin yıpranma payı kapsamındaki işlerde 3.600 gün çalışmış olması gerekir. Çalışana yıpranma payını hak ettiği meslekte her yıl 90 gün ek fiili hizmet artışı verildiği takdirde 12 ay çalışan bir kişi yasanın tanıdığı yıpranma payı gereği 15 ay çalışmış sayılır.
Yıpranma Payı Hesaplanan Meslekler
- Madencilik ve yeraltı işlerinde 180 gün
- Civa üretimi, demir ve çelik fabrikalarında 90 gün
- Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90 ile 180 gün arası
- Radyoaktif, radyoiyonizan maddelerle veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları yapılan işlerde çalışanlar 90 gün
- Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60 ile 90 gün arası
- Alüminyum fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün
- Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün
- Kok fabrikalarında ve termik santrallerde çalışanlar 60 gün
- Su altında veya suya basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerde çalışanlar 60 gün
- TSK’da Subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ve sözleşmeli erbaş ve erler 90 gün
- Emniyet ve MİT mensupları 90 gün
- İtfaiye veya yangın söndürme işlerinde çalışanlar 60 gün
- Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre çalışan gazeteciler 90 gün
- TBMM Yasama organı üyeleri ile dışarıdan atanan bakanlar 90 gün
