Elbette her çalışanın ortak derdi emeklilik. Ancak maalesef emekli olmak için öncelikle sosyal güvenlik mevzuatı gereğince birtakım şartların yerine getirilmesi gerekiyor. Bu şartlardan birisi kanunen belirlenen çalışma sürelerinin doldurulması iken bir diğer şart da yine kanunen belirlenen yaş sınırını doldurmak. Ancak tüm bu şartları yerine getirmiş olmasına rağmen yine on binlerce çalışan emekliye ayrılmıyor. Bunun nedeni ise çalışma süresinde alınan maaşla emekli olunduğunda alınan maaş arasındaki fark. Peki ya size emekli olduğunuzda tek maaşla yetinmek zorunda değilsiniz desek! İşte sizler için iki hatta kimi hallerde üç emekli maaşı almanızı sağlayan durumlar ve bunlara ilişkin detaylar!
Eşinizin Maaşını Alabilirsiniz
Sosyal güvenlik mevzuatı, evli olan eşlerden herhangi birisi öldüğünde sağ kalan eşin ölenin maaşını da almasına hak tanıyor. Hatta bu konuda ölen eşin Emekli Sandığı, SSK ya da Bağkur’lu olmasının herhangi bir önemi ya da farkı da yok. Bu sigortalardan herhangi birisinin kapsamında olup da bu kapsamda maaş alan bir sigortalının vefatı halinde sağ kalan eş bu maaşı almaya devam edebilir. Bu konuda dul aylığı eş için kesin alınabilecek bir maaş. Ancak bu konuda yalnızca maaşın ne kadarlık kısmının alınabileceği emekli olunan kuruma göre belirlenir. Örneğin, eğer vefat eden eş SSK ya da Bağkur'lu ise dul emekli eş maaşın yüzde 50'sini alabiliyor. Ama eğer eş Emekli Sandığı'na tabi memur ise bu durumda maaşın yüzde 75'ini alınabilir.
Üç Maaş Almak Mümkün mü?
Sosyal sigorta mevzuatı kapsamında hak sahiplerinin sistemden üç maaş alabilmeleri de mümkün olabiliyor. Buna göre örneğin kendi çalışmasından dolayı SSK emeklisi olan ve bundan dolayı maaşa hak kazanan kadın sigortalı, vefat eden Bağkur emeklisi kocasından dul aylığı alabilir. Bununla birlikte eğer kişinin Emekli Sandığı'ndan sigortalı ve vefat eden bir babası da bulunuyorsa, babasından da yetim aylığı alması mümkündür. Ancak buradaki en önemli kriter, her maaşın üç farklı sigorta sisteminden bağlanmış olmasıdır. Emekli Sandığı Kanunu'na göre, dul ve yetim aylığının bağlanma oranları ise şöyledir:
- Eş: Yüzde 75
- Çalışan ya da emekli aylığı alan eş: Yüzde 50
- Eş, 1 yetim: Yüzde 60, yüzde 30
- Eş, 2 yetim: Yüzde 50, yüzde 25-25
- Tek yetim: Yüzde 50
- 2 yetim: Yüzde 40-40 oranlarında maaş hakkı elde edecektir.